Groeiboek Energiereductie tunnels - COB

Groeiboek Energiereductie tunnels

Samen met het netwerk werkt het COB toe naar een energiearme tunnel. Hoe kan het energiegebruik in tunnels significant worden teruggedrongen? Welke maatregelen zijn er en wat moet er nog worden onderzocht? U leest het in het groeiboek Energiereductie tunnels.

Groeiboek update

In de zomer van 2024 is versie 5 gepubliceerd. Het groeiboek is onder meer verrijkt met een format voor een energiepaspoort voor tunnels, een overzicht van de top-5 verbruikers in tunnels, het eindrapport Energieopslag tunnels en aanpassing van de NSVV-richtlijn.

Voor versie 6 wordt het energiepaspoort toegepast bij vijf tot tien tunnels en de herijking van de NSVV-richtlijn wordt getoetst bij tunnelbeheerorganisaties, om met hen de kansen van de nieuwe richtlijn door te nemen. Op basis van de reactie op de energiepaspoorten van tunnelorganisaties werkt een projectteam een businesscase voor het energiepaspoort uit.

Lopende en nieuwe projecten

Verduurzaming tunnelverlichting

Uit een onderzoeksprogramma van het COB met netwerkpartijen is een herijking van de NSVV-richtlijn voortgekomen, die in 2023 is opgeleverd. In 2024 heeft het COB zich gericht op de toepassing van die richtlijn in de praktijk. Daarvoor zijn verschillende tunnelbeheerorganisaties bezocht om met hen de kansen van de nieuwe richtlijn door te nemen. Het resultaat landt in het groeiboek versie 6 in de vorm van opgehaalde kansen (en struikelblokken). In 2025 ligt daarnaast de focus op het deelproject Afwerking van wanden in tunnels (WIT).

Energiepaspoort in de praktijk

Het format voor energiepaspoorten voor tunnels werd in 2023 opgesteld. Dit format is getest bij diverse tunnels als middel om in gesprek te gaan over kansen en knelpunten op het gebied van energiereductie. Vervolgens zijn er in 2024 11 energiepaspoorten uitgereikt. Op 30 september 2025 hebben we de volgende 19 energiepaspoorten en een update van de bestaande paspoorten uitgereikt en komen daarmee op 30 paspoorten in totaal. 

Businesscase Energiepaspoort

Bij Energiepaspoort in de praktijk betrokken tunnelorganisaties krijgen een energiepaspoort van hun tunnel uitgereikt, met aanbevelingen om hun tunnel te verduurzamen. Een projectteam zal vervolgens de aanbevelingen uitwerken in een businesscase. De resultaten worden in het najaar van 2025 met de tunnelorganisaties gedeeld. 

Afgeronde projecten

Van energiereductie naar energietransitie

In dit project is een bredere kijk op het energiegebruik van tunnels onderzocht. Er is een analyse gemaakt van de tunnelinstallaties die de meeste energie verbruiken, er is een format ontwikkeld voor een energiepaspoort en er is onderzoek gedaan naar energieopslag bij tunnels.

Eerdere updates groeiboek Energiereductie tunnels 

Het groeiboek krijgt jaarlijks een update. Om precies te weten wat welk jaar is toegevoegd kunt u de onderstaande link volgen. 
>> Updates groeiboek Energiereductie tunnels

Voortgang

Rapport

Op schema

Versie 6.0 groeiboek Energiereductie tunnels

Verwacht: Q4 2025

Rapport

Op schema

Versie 6.0 groeiboek Energiereductie tunnels

Toelichting status

Het huidige groeiboek is op 31 maart gepresenteerd aan het netwerk. Pas eind van dit jaar zullen de nieuwe deliverables van dit jaar worden verwerkt in de 6.0 versie.

Verwacht: Q4 2025

Afgelopen halfjaar

Het groeiboek is op de COB dag eind maart live gepresenteerd als onderdeel van de 30 COBelevenissen.

Q1 2025

Vooruitblik

Eind 2025 worden de resultaten van de projecten Wanden in tunnels, Energiepaspoorten in de praktijk en Bussinesscase energiepaspoorten als losse deliverables opgeleverd. Ze worden ook opgenomen in de 6.0 versie. Die versie wordt gepresenteerd in februari 2026, tijdens de oplevering van het Tunnelprogramma. Ook wordt samen met de ontwikkelaars van het groeiboek Circulaire tunnelinstallaties gewerkt aan een nieuw format voor het groeiboek Duurzame tunnels dat wordt ontwikkeld in 2026.

Het belang van energiereductie en vermindering van CO2-uitstoot is een nationale opgave geworden voor alle vakgebieden. Voor tunnels was deze opgave al veel langer een belangrijk onderwerp. In de afgelopen jaren is een zeer uitgebreid groeiboek ontstaan, dat jaarlijks actueel gehouden wordt. Het groeiboek bevat concrete maatregelen, zowel voor de techniek als voor het proces.

Deelnemers

COB

COB

DELFT

4
Croonwolter&dros

Croonwolter&dros

ROTTERDAM

1
Don Bureau B.V.

Don Bureau B.V.

BERGEN OP ZOOM

1
Elumint B.V.

Elumint B.V.

ZOETERMEER

1
Overduin Design & Consultancy

Overduin Design & Consultancy

NIEUWEGEIN

1
Rijkswaterstaat GPO

Rijkswaterstaat GPO

UTRECHT

1
Laden...
COB

Barbara van den Berg

Redacteur

COB
COB

Gioffry Maduro

Coordinator

COB
Elumint B.V.

Harry de Haan

Lid

Elumint B.V.
Rijkswaterstaat GPO

Johan Naber

Projectleider

Rijkswaterstaat GPO
Don Bureau B.V.

Jorg Hogerheijde

Lid

Don Bureau B.V.
COB

Karin Clement

Begeleider/Facilitator

COB
COB

Karin de Haas

Programmaleider

COB
Overduin Design & Consultancy

Peter Overduin

Secretaris

Overduin Design & Consultancy
Croonwolter&dros

Quinten van 't Hof

Lid

Croonwolter&dros
Laden...

Meer weten of deelnemen?

De projectleider is Johan Naber. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met karin.clement@cob.nl of met het COB kantoor via 085 – 4862 410.