Ontwerpen met algoritmen

Het wordt te vol in de ondiepe ondergrond, met name in binnensteden. Met de inzet van algoritmen kunnen de diverse bestaande opgaven (aanleg en beheer) én nieuwe opgaven (energietransitie en klimaatadaptatie) met elkaar verbonden worden. Maar hoe werkt dat precies, waar zijn gemeenten mee geholpen? Het COB-netwerk doet hier onderzoek naar.

Algoritmen kunnen de verschillende ontwikkelingen die impact hebben op de ondergrondse kabels en leidingen tot in detail voorspellen. Vanuit deze algoritmen ontstaan scenario’s voor reconstructies of randvoorwaarden die gesteld moeten worden bij nieuwe ontwikkelingen. Algoritmen kunnen een derde en vierde dimensie toevoegen aan de inpassing van ondergrondse infra door in de ontwerpfase de diepte in te gaan (derde dimensie) en fasering in tijd (vierde dimensie). Dit zijn conclusies uit het project Vol onder maaiveld, waarin een team een eerste inventariserend onderzoek heeft uitgevoerd.

Meer over het project

In de eerste twee fases van het project is verkend welke rol algoritmen kunnen spelen bij het zo optimaal mogelijk inrichten van de ondergrond en wat nodig is voor de implementatie.  De uitkomst van de eerste fase was dat algoritmen een aantrekkelijk zijn als oplossing voor het inpassingsvraagstuk, maar dat concrete vervolgstappen om de ontwikkeling ervan te versnellen ontbreken. Er is onderzoek gedaan naar de behoeften van gemeenten. Wat is er nodig en zou ontwikkeld moeten worden? Met een serieus programmaplan, waarin randvoorwaarden staan beschreven als basis, willen de koplopergemeenten toewerken naar een praktisch prototype. Deze verkenning is in mei 2020 afgesloten met een rapport.
>> Lees het hele rapport (pdf, 1 MB)

In fase 2 is een concretiseringsslag gemaakt. In een memo zijn bevindingen kort uiteengezet. Het doel was om koplopergemeenten concrete handvatten te bieden voor het ontwerpen met algoritmen: hoe zou een programma van eisen eruit zien? Welke randvoorwaarden gelden er? Het ondergrondse inpassingsvraagstuk is in het vervolgtraject vertaald naar een wiskundig model. Voor de puntjes op de i is een digitale expertsessie georganiseerd over kunstmatige intelligentie (AI) als hulpmiddel bij ondergrondse inpassingsvraagstukken. Hier kwam onder meer aan de orde wat een volgende stap zou kunnen zijn om de inpassingsvraagstukken door middel van AI te helpen oplossen en wat daarvoor nodig is. De bijdragen zijn verwerkt in het eindrapport.
>> Lees de hele memo (pdf, 1 MB)

Afronding project

Na de twee rapporten met daarin een brede inventarisatie en advies voor vervolgstappen is besloten niet verder te investeren in dit onderwerp. Uit een enquête op het COB-congres bleek dat er weinig draagvlak/interesse voor is. Ontwerpen met algoritmen wordt wel binnen twee gemeenten en de CDOR verder gebracht. Er zijn gesprekken gevoerd met de gemeente Amsterdam voor het testen van algoritmen in proeftuinen, zij gaan daar als gemeente mee verder en de gemeente Rotterdam gaat op eigen wijze verder met dit onderwerp.

Deliverables

Activiteiten 2022

Presentatie van het innovatieteam op Flexival-tv 2020.